1 Eylül
1 Eylül Dünya Barış Günü’nde Türkiye’nin birçok ilinde miting, yürüyüş ve basın açıklamaları düzenlendi, Barış, adalet ve özgürlük talebi dile getirildi. Yapılan açıklamalarda, “Savaş politikaları son bulsun, toplumsal barışın yolu açılsın” denildi.
Jim Jarmusch: “MUBI-Sequoia ilişkisi beni hayal kırıklığına uğrattı”
Festivalin bu seneki ana gündemlerinden biri Gazze’de devam eden İsrail saldırıları.
Aralarında Matteo Garrone, Abel Ferrara ve Ken Loach gibi dünyaca ünlü yönetmen ve yapımcıların da bulunduğu yüzlerce İtalyan ve uluslararası sinema sanatçısı, festivalin Gazze’deki saldırıları kınamasını talep eden açık mektup imzaladı.
Mayıs ayı sonunda MUBI’nin Sequoia Capital’den 100 milyon dolarlık yatırım aldığı açıklandı. Kısa süre sonra, Silikon Vadisi merkezli yatırım şirketinin İsrail ordusuyla yakın ilişkileri olduğu ortaya çıktı.
“Her mide bulandırıcı tüketimde olduğu gibi Spotify da aynı tartışmaların odağında, alternatiflere geçiş ya da organik (bu durumda MP3’lere ve CD’lere dönüş) tüketim. Nihayetinde, reklamlardan öğrendiğimiz kadarıyla, mevcut üretim ilişkileri içinde en azından tüketimin huzur verici olması gerekiyor. Youtube Premium, Apple Music ve bandcamp gibi alternatifler de Spotify’ın etik karnesinden rahatsız olanlarca bu bağlamda öne çıkarılıyor. Bu şirketlerin medya manipülasyonu, işçi ve gizlilik hakları ihlalleri geçmişleri kitaplar doldurmuş olsa da kısaca bir değinmek gerek.”
Dünyanın çeşitli coğrafyalarından 47 sanatçının eserleri, sekiz farklı mekânda izleyiciyle buluşacak.
3 Eylül
’35. Akbank Caz Festivali’ 27 Eylül’de başlayacak
Caz müziğinin önemli temsilcilerinden 200’den fazla ismi İstanbul’da ağırlayacak “35. Akbank Caz Festivali”, 27 Eylül-12 Ekim’de gerçekleştirilecek. Festival Direktörü Gözde Sivişoğlu, festival programını açıkladı.
Venedik Film Festivali’ndeki gösteriler, İsrail’in Gazze’ye uyguladığı abluka karşıtı protestolar ve dünya siyasetini konu alan filmlerle dikkat çekiyor. Binlerce kişinin katıldığı gösterilerin yanı sıra, Ken Loach, Guillermo del Toro ve Jim Jarmush gibi isimler de barış çağrısında bulundu.
4 Eylül
“Bîra Sûrê” belgeselinin Instagram hesabına erişim engeli
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 2015-2016 yıllarında ilân edilen sokağa çıkma yasakları sonrası yaşanan yıkımı anlatan ve fragmanı yayımlanan Bîra Sûrê (Sur’un Hafızası) belgeselinin Instagram hesabına erişim engeli getirildi.
Altın Portakal’da, Onur ve Başarı Ödülleri’nin sahipleri belli oldu
Bu yıl 62’ncisi 24 Ekim-2 Kasım 2025 tarihleri arasında sinemaseverlerle buluşacak Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali kapsamında,“onur” ve “başarı” ödülleri belirlendi. “Onur ödülleri”ne, usta oyuncular Serap Aksoy ve Settar Tanrıöğen değer görüldü.
5 Eylül
1994’te ilk kez düzenlenen ve 1998’de uluslararası boyuta taşınarak dünyanın tanınmış festivalleri arasında anılan, 2003’te Avrupa Festivaller Birliği’ne (EFA- European Festivals Association) kabul edilen festival, Serik ilçesindeki Aspendos Antik Tiyatrosu’nda gerçekleştirilecek.
6 Eylül
2025 Toronto Uluslararası Film Festivalinde “Palestine 36 (Filistin 36)” filminin prömiyeri yapıldı. Oyuncular ve film ekibi prömiyere Filistin bayrağı ve üzerinde “Gazze’deki Soykırımı durdurun” yazılı pankart ile katıldı.
‘Ferhangi Bir Yaşam’ belgeseli izleyicisi ile buluştu
Türk tiyatrosunun usta ismi, sinema ve televizyon oyuncusu Ferhan Şensoy’un sanat hayatını mercek altına alan “Ferhangi Bir Yaşam” belgeseli dün akşam ENKA Açıkhava Tiyatrosu’nda gerçekleştirilen prömiyerle izleyici ile buluştu.
Bu akşam verilecek ödüllere ciddi bir aday daha katıldı: Macar sinemasının usta adı İldikó Enyedi (1955), Altın Kamera ve Altın Ayı sahibi yönetmen, “Sessiz Dost’’ ile Altın Aslan’ı alabilecek güçte olağanüstü bir film gerçekleştirdi. Gingko ağacının gözünden insan ve doğa ilişkisini şiirsel bir dille anlatan film, yarışın seyrini değiştirecek nitelikte.
7 Eylül
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Küçükçiftlik Park’ta Manifest Grubu’nun konserindeki dans ve gösteriler nedeniyle “Hayasızca Hareketler” ve “Teşhircilik” suçlarından resen soruşturma başlatıldığını bildirdi. Konserdeki dansların, “toplumun edep, iffet, ar ve haya duyguları, edep törelerine saldırı niteliği taşıdığı” öne sürülerek, gerekli araştırma, inceleme ve şüphelilerin tespiti için kolluk birimlerine talimat verildiği kaydedildi.
Cumhurbaşkanı başdanışmanı Manifest grubuna ‘Zebani kılıklı yaratıklar’ dedi
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Oktay Saral Manifest grubuna “Zebani kılıklı yaratıklar” dedi.
İstanbul Barosu: Manifest’e açılan soruşturma kadınların ifade özgürlüğüne saldırıdır
İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi, Manifest grubuna ‘hayasızca hareketler’ ve ‘teşhircilik’ suçlamasıyla soruşturma açılmasını cinsiyetçi bir saldırı olarak nitelendirdi.
Ceylan Ertem’den ‘Manifest’ soruşturmasına tepki: Kadının özgürlüğüne açık bir saldırıdır
Sanatçı Ceylan Ertem Manifest grubuna yönelik açılan soruşturmaya tepki gösterdi: “Sahne sanatlarına ve kadının özgürlüğüne yönelik açık bir saldırıdır.”
Hadise’den Manifest Kızlarına Sitemli Destek: “Sustukça Daha Kötüsü Olur”
Hadise, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturma başlattığı Manifest kızlarına destek çıktı. Kendi sahne deneyiminden örnek veren ünlü şarkıcı, “Sustukça daha kötüsü olur. Kadınların sahnedeki varlığı, kıyafeti ve duruşu her zaman özgürdür” dedi.
Söz konusu soruşturma sosyal medyayı ikiye bölerken, Manifest’e destek verenler arasında Cosmopolitan Türkiye dergisi de yer aldı.
Türkiye’nin ilk Evrensel Bilim Kurgu ve Fantastik Film Festivali, 29 Eylül-3 Ekim tarihlerinde Alan Kadıköy’de sinemaseverlerle buluşacak. Festivalde yapay zekayla üretilmiş kısa filmler, robot, hayvan veya uzaylı oyuncular da yarışacak.
8 Eylül
Yüzlerce sinemacı, İsrail film kurumlarıyla çalışmama sözü verdi
Dünyanın dört bir yanından yüzlerce oyuncu, yönetmen ve sinema emekçisi, İsrail film kurumlarıyla çalışmayacaklarını duyuran yeni bir taahhütname imzaladı. Katılımcılar, işaret ettikleri kurumları “Filistin halkına yönelik soykırım ve apartheid uygulamalarına ortak” olarak nitelendiriyor.Taahhütname, sinemanın toplumsal algıları şekillendirme gücüne dikkat çekerek, Gazze’deki insan hakları ihlallerine karşı sessiz kalınmayacağını vurguluyor.
Girişimin bir benzeri, 1987 yılında apartheid döneminde Güney Afrika’da film gösterimlerini boykot eden Filmmakers United Against Apartheid (Apartheid’a Karşı Birleşen Sinemacılar İnisiyatifi) tarafından hayata geçirilmişti. Oyuncu ve yönetmenler de imzaladıkları taahhütnamede buna atıf yaparak şöyle dedi:
“Apartheid Güney Afrika’da filmlerini göstermeyi reddeden Apartheid’a Karşı Birleşen Sinemacılar İnisiyatifi’nden ilham alarak, Filistin halkına karşı soykırım ve apartheid rejiminde rol alan İsrailli film kurumları (festivaller, sinemalar, yayıncılar ve yapım şirketleri dahil) ile çalışmayacağımızı, bu kurumların etkinliklerine katılmayacağımızı ve filmlerini göstermeyeceğimizi taahhüt ediyoruz.”
9 Eylül
Yomra Belediyesinden Manifest konseri açıklaması: ‘Dahlimiz yok’ – Evrensel
Yomra Belediyesi, Manifest Grubu’nun ilçede gerçekleştireceği konserle ilgili açıklama yaptı.
Belediyeden yapılan açıklamada, “konserin organizasyonu ve yer tahsisiyle ilgili belediyenin herhangi bir dahlinin bulunmadığı” belirtildi. “Konserin kimler tarafından düzenlendiğine dair organizatörlerden belediyeye herhangi bir bilgi verilmediği, ayrıca izin ya da benzeri bir talebin de iletilmediği” vurgulandı.
Haklarında yurt dışına çıkış yasağı ve imza şartı kararı verilen Manifest Grubu açıklama yayımladı.
Grup Yorum’dan Manifest tepkisi
Grup Yorum, Manifest Grubu hakkında açılan soruşturma sonrası yapılan sahiplenme açıklamalarına sert tepki gösterdi. “Yıllardır baskılar, yasaklar ve davalarla karşı karşıya olmamıza rağmen sessiz kalanlar, tek bir soruşturma nedeniyle Manifest için sıraya girdi” diyen Grup Yorum, söz konusu müzik anlayışını “emperyalizmin yarattığı yoz kültür” olarak niteledi.
1300 sanatçıdan boykot kararı: İsrailli kurumlarla işbirliği yapılmayacak
1.300’den fazla film yapımcısı, oyuncu ve sanatçı, Filistinli sanatçıların çağrısına uyarak İsrail’in kültürel kurumlarıyla işbirliğini reddedeceklerini açıkladı.
10 Eylül
Manifest’in konser görüntülerine erişim engeli getirildi
Manifest grubunun Küçükçiftlik Park konseri sonrası “hayasızca hareketler” suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. Üyeler serbest bırakılırken konser görüntülerine erişim engeli getirildi.
Müzik grubu Manifest, 6 Eylül Pazar günü Küçükçiftlik Park’ta 18 yaş sınırı bulunan ilk konserini vermişti. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Manifest konserindeki dans ve gösteriler nedeniyle “hayasızca hareketler” ve “teşhircilik” suçlarından resen soruşturma başlatıldığını duyurmuştu. Grup üyeleri, dün savcılıkta verdiği ifadenin ardından mahkemede yurt dışına çıkış yasağı ve imza şartıyla serbest bırakıldı.
Gazze Bienali İstanbul’a taşınıyor: 50’den fazla sanatçı, kolektif üretimle sahnede
Gazze Bienali – İstanbul Pavyonu, 19 Eylül’de “Elimde Bir Bulut” sergisiyle açılıyor. Sergi, Gazzeli ve uluslararası sanatçıların işbirliğiyle 8 Kasım’a kadar sürecek. 2024 yılında kuşatma altındaki Gazze’de başlayan Gazze Bienali, sanat yoluyla direnişi görünür kılmayı amaçlıyor. Fiziksel olarak seyahat edemeyen Gazzeli sanatçılar, İstanbul Pavyonu’nda tele-söyleşiler, ortak enstalasyonlar ve farklı işbirliği yöntemleriyle temsil edilecek.
‘Yerli Yurtsuz’un Türkiye prömiyeri Altın Portakal’da
Kültür Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü ve Sivil Düşün tarafından desteklenen, yapımcılığını Katadrom Yapım ve Seyyah Film’in yaptığı belgesel, 4. kuşak demir ustası olan Yervant Demirci’nin Mardin Derik’te başlayıp Ermenistan’da devam eden yaşamının izini sürüyor.
İnşaat Mühendisleri Odası: Antalya Arkeoloji Müzesi’ni kapatma kararı bilimsel değil
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Antalya Şubesi, Antalya Arkeoloji Müzesi’nin deprem performans analiz raporunu inceleyerek, müzenin kapatılma kararının bilimsel dayanağının yetersiz olduğunu açıkladı.
Tiyatro Kooperatifi bu yaz 7 bin seyirciyle buluştu – Evrensel
Tiyatro Kooperatifi, tiyatro sahnelerinin yaz aylarında da açık kalmasını sağlamak amacıyla başlattığı “Bu Yaz Sahnelerimizi Kapatmıyoruz” kampanyasının ilkini tamamladı. Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarını kapsayan kampanya ile Türkiye’de özel tiyatrolar yaz boyunca seyirciyle buluştu. Kampanya kapsamında kooperatif ortağı 18 tiyatro, 17 sahnede 28 farklı oyunla toplam 60 temsil gerçekleştirdi ve yaklaşık 7.000 seyirciye ulaşıldı. “1 bilet alana ikinci bilet yüzde 50 indirimli” uygulaması ile tiyatroya erişimin artırılması hedeflenirken, “Askıda Bilet” uygulaması sayesinde öğrenciler ücretsiz oyun izleyebildi.
Antep Emek Festivali | İşçinin ezgisi, festivalin omurgası oldu – Evrensel
Antep Emek Festivali, 11 Ekim 2025’te GOPSM Açıkhava Sahnesinde binlerce işçiyi bir araya getirecek. Çok sayıda emek ve meslek örgütünün desteğiyle düzenlenen festivalde şarkılar emek için söylenecek.
11 Eylül
203 kadın edebiyatçıdan cinsel şiddet ve tacize karşı ortak çağrı
“Kadınlar bir kez daha ‘YETER!’ diyerek maruz bırakıldıkları psikolojik, fiziksel ve cinsel şiddeti ifşalar yoluyla dile getirdiler. Bu sesin duymazdan gelinmesine ve unutturulmasına izin vermeyeceğiz. Bunun için somut adımlar atılmasını önemsiyoruz. Yayın sektöründe emek veren bütün kadınlar ve LGBTİQA+’lar için cinsiyet ayrımcılığından ve şiddetten arınmış güvenli bir çalışma ortamının sağlanması konusunda sektörün bütün bileşenlerini taraf olmaya ve sorumluluk almaya çağırıyoruz.”
Habertürk ve Show TV dahil 121 şirkete el konuldu, 10 kişi hakkında gözaltı kararı
Soruşturma; “suç örgütü kurmak”, “kaçakçılık”, “dolandırıcılık” ve “suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklamak” suçlamalarıyla yürütülüyor. Bu çerçevede holding bünyesinde yer alan Habertürk, Show TV, Bloomberg HT, Bilgi Üniversitesi, Doğa Koleji gibi kurumlarında da aralarında bulunduğu toplam 121 şirkete el konuldu.
13-21 Kasım 2025 tarihleri arasında düzenlenecek 36. Ankara Film Festivali’nde verilecek onur ödüllerinin sahipleri belli oldu. Bu yıl Aziz Nesin Emek Ödülü, tiyatro, sinema ve müzikteki çok yönlü üretimiyle Zuhal Olcay’a; Sanat Çınarı Ödülü, tiyatro sahnesindeki öncü çalışmaları ve sinemaya kalıcı katkılarıyla Rutkay Aziz’e verilecek.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın düzenlediği festival, altı uluslararası ve 10 yerli oyundan oluşan zengin programıyla tiyatroseverlerle buluşacak. Açılış, Scapino Ballet Rotterdam’ın “Katedral” performansıyla Zorlu PSM’de gerçekleşecek.
12 Eylül
Bağımsız tiyatrolar görünürlük ve mekan sorunlarıyla boğuşuyor
İstanbul’daki 68 bağımsız tiyatro sahnesiyle yapılan saha araştırması, sahnelerin mekan, finansman, insan kaynağı ve seyirciyle bağ kurma alanlarında ciddi sorunlar yaşadığını ortaya koydu. SoFi tarafından hazırlanan “Tiyatro Sahnelerinin İletişim Alışkanlıkları” raporuna göre bağımsız tiyatrolar “var olmak için görünür olmak” zorunda kalıyor; mekansal istikrarsızlık, ruhsat sorunları ve fiziki koşulların yetersizliği ise en çok dile getirilen şikayetler arasında.
“Manifest grubu için açılan soruşturma hukuksuzdur”
Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK) gönüllüsü Avukat Nezahat Doğan Demiray, soruşturmanın hukuki dayanağının olmadığını ve sanat özgürlüğüne yönelik bir tehdit oluşturduğunu belirtti.
13 Eylül
Mabel Matiz Filistin için söyledi: Yalnız değilsin
“Fırtınadayım” şarkısını Ortadoğu’ya ithaf ettiğini anlatıyor. Şarkıyı da “Bu akşam yine Filistin söylüyorum” diyor.
“Ben üniversitede başörtüsüne karışılan arkadaşlarımla eylem yaptım, başörtüsü yasağına karşı durmuş biriyim. Onlar bu hafta Manifest grubunu giyiminden içeri aldılar, gencecik kızlar korkudan uzun kollu falan giyindiler. Giyime kuşama karışıyorlar.”
Kadınlar barış için Yoğurtçu Parkı’nda buluştu
Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifinin çağrısıyla Kadıköy Yoğurtçu Parkı’nda bir araya gelen kadınlar, gün boyu birçok etkinlikte barış ihtiyacını tartıştı.
14 Eylül
RTÜK, Kızılcık Şerbeti dizisi hakkında soruşturma başlattı
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, “Kızılcık Şerbeti dizisine ilişkin kamuoyundan gelen tepkiler ve şikayetler titizlikle değerlendirilmiş olup, gerekli işlemler ivedilikle yapılacaktır” ifadelerini kullandı. Ebubekir Şahin açıklamada “2025 yılının ‘Aile Yılı’ ilan edilmesi, bu değerlerin devletimiz ve milletimiz için taşıdığı önemin en açık göstergesidir. Unutulmamalıdır ki aileyi hedef alan her yayın, yalnızca ekranlarla sınırlı kalmaz; çocuklarımızın ruhuna, gençlerimizin istikbaline ve toplumumuzun huzuruna doğrudan sirayet eder. Bu çerçevede, Show TV’de yayınlanan Kızılcık Şerbeti dizisine ilişkin kamuoyundan gelen tepkiler ve Kurulumuza ulaşan şikâyetler titizlikle değerlendirilmiş olup bahse konu yapım ile ilgili gerekli işlemler ivedilikle yapılacaktır” dedi.
Atlas Sineması, ‘Dağlardan Başka Tanık Yok’ filminin galasını iptal etti
Yönetmen Kurtuluş Baştimar, 29 Eylül 2025’te İstanbul’daki Atlas Sineması’nda yapılması planlanan Dağlardan Başka Tanık Yok filminin galasının iptal edildiğini açıkladı. Atlas Sineması ise konuya ilişkin herhangi bir açıklamada bulunmadı. Baştimar, galanın iptalini sansüre varan bir müdahale olarak değerlendirirken, Atlas Sineması’nın bu kararını gözden geçirmesi çağrısında bulundu. Baştimar ayrıca sanat camiasını ve kamuoyunu, bağımsız sinemaya sahip çıkmaya davet etti. Film, 1990’larda faili meçhul şekilde cezaevinde kaybolan babasının izini süren genç bir kadın olan Helin’in hikayesini anlatıyor.
15 Eylül
Kızılcık Şerbeti’nin senaristi Merve Göntem gözaltına alındı!
Kızılcık Şerbeti dizisinin senaristi Merve Göntem, bu akşam evinde gözaltında alındı. Vatan Emniyet’e götürülen Göntem’in avukatı Giray Kemer, T24’e yaptığı açıklamada, soruşturma kapsamındaki suç isnadını henüz öğrenemediklerini ancak Göntem’in, “Çıplak” dizisinde yazdığı karakter hakkında 4 yıl önce yaptığı konuşmanın yeniden gündem olmasının ardından gözaltına alındığını söyledi. Göntem’in paylaşımlarda ağır hakaret ve tehdide uğradığını belirten Kemer, “Kadına yönelik şiddetin ve kadın cinayetlerinin her gün yaşandığı ülkemizde, bir kadının eserleri üzerinden hedef gösterilmesi, sosyal medya linciyle sindirilmeye çalışılması, yetmezmiş gibi bir de gece vakti gözaltına alınması hukuk adına bir garabet, ülkemiz adına utanç vesilesidir” dedi.
RTÜK inceleme başlatmıştı: Kızılcık Şerbeti yapımcısı Gold Film’den açıklama – Evrensel
apımcı açıklamasında, “dizinin aile kurumuna ve Türk toplumunun kadim değerlerine karşı herhangi bir saldırı, küçümseme veya aşağılama amacı taşımadığını” belirtti. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “TV dizileri sıradışı hikayeleri ve yaşantıları senaryolaştırır. Bu yüzden dizilerde anlatılan olaylar ve karakterler fazlasıyla abartılı olabilir. Ancak başta aile kurumu olmak üzere toplum değerlerine karşı hassasiyetimiz her zaman göz önünde bulundurulmaktadır. Önümüzdeki dönemde de olumsuz eleştirileri giderecek niyet ve iradeyi göstereceğiz.”
Törene katılan birçok oyuncu, İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’ye düzenlediği saldırılara tepki gösterdi. Oscar ödüllü İspanyol sinema oyuncusu Javier Bardem, ödül törenine Filistin mücadelesinin sembolü haline gelen, siyah, beyaz, kırmızı ve yeşil renklerdeki kefiye takarak katıldı. Bardem, İsrail’in Gazze’deki saldırılarını destekleyen veya meşrulaştıran herhangi bir filmde veya televizyon şirketinde çalışmayacağını belirterek, “Bu kadar basit. Bu sektörde ya da başka herhangi bir sektörde bunu yapmamalıyız,” dedi.
İsrail’e ticari ve diplomatik yaptırımlar uygulanması çağrısında bulunan Bardem, “Özgür Filistin” ifadesini kullandı.
Emmy Ödülleri’ne damga vurdu: Yahudi oyuncu Hannah Einbinder’den ‘Filistin’e Özgürlük’ çağrısı
Tören sonrası yaptığı açıklamada ise Einbinder, “Bir Yahudi olarak, Yahudilerin İsrail devletinden ayrı olduğunu dile getirmek benim yükümlülüğüm. Bizim dinimiz ve kültürümüz, etnik-milliyetçi bir devletten tamamen ayrıdır” dedi. Yakasında, Gazze’de ateşkes çağrısıyla bir araya gelen çok sayıda sanatçının oluşturduğu Artist4Ceasefire hareketinin broşunu taşıyan ünlü oyuncu, Gazze’de insani yardım için bulunan arkadaşları olduğunu belirterek yaşananların kendisini derinden etkilediğini ifade etti.
Oscar ödüllü Filistinli yönetmen Adra: ‘İsrail askerleri Batı Şeria’daki evime baskın düzenledi’ Oscar ödüllü No Other Land filminin yönetmenlerinden Filistinli Basel Adra, cumartesi günü İsrail askerlerinin Batı Şeria’daki evine baskın düzenlediğini doğruladı. Filistin-İsrail ortak yapımı ‘No Other Land,’ Basel Adra, Hamdan Ballal, Yuval Abraham ve Rachel Szor tarafından
yönetiliyor. Film, İsrail ordusunun işgal altındaki Batı Şeria’nın Masafer Yatta bölgesini yok etmesini ve bölge halkının kademeli olarak sürülmesini engellemek için verilen mücadeleyi anlatıyor.
Antalya Müzesi’nde yıkım başladı
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca depreme dayanıksız olduğu gerekçesiyle yıkım kararı verilen Antalya Arkeoloji Müzesi 16 Temmuz’da ziyarete kapatılarak, yeni müze projesi için çalışmalar başlatıldı. Müze içerisindeki 200’ü büyük heykel ve lahitler olmak üzere toplamda 100 bin eser tek tek paketlenip 30 dönümlük müze bahçesinde oluşturulan konteynerlere yerleştirildi.
Bakan Ersoy: Tarihi Haydarpaşa Garı kültür ve sanat merkezi olacak
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Haydarpaşa Garı’nda incelemelerde bulunduktan sonra sosyal medya hesabından paylaşımda bulundu. Ersoy paylaşımında, “Tarihî Haydarpaşa Garı, tren taşımacılığı sürerken kültürün ve sanatın da merkezi olacak” dedi.
16 Eylül
Sanatçı Fazıl Say Gazze’deki zulme sessiz kalınmaması çağrısı yaptı. Say, “Gazze’de yapılan bir soykırımdır, nokta. Biz bu cinayete sessiz kalmamalıyız, meslektaşlarım. Kendinize gelin müzik dünyası! İnsan olun, lütfen… Bu çaresizliğe, haksızlığın bu kadarına sessiz kalmayın” ifadelerini kullandı.
Gezi mahpusu Çiğdem Mater’le sanatsal dayanışma: Tuhaf Saçma Neyse
Yönetmenler Zeynep Dadak ve Çiçek Kahraman, Gezi davası kapsamında cezaevinde tutulan film yapımcısı Çiğdem Mater’in yokluğundan hareketle hazırladıkları deneme filmi Tuhaf Saçma Neyse ile sanatsal üretim, otosansür ve dayanışma meselelerini tartışmaya açıyor.
İstanbul’da rock grubu üyeleri tnamjooutuklandı: Şarkı sözleri ve tasarımları gerekçe gösterildi
İstanbul’da şarki sözleri ve tasarımlarında dini değerlere hakaret ettikleri iddia edilen rock grubuna (Sarinvomit) yönelik soruşturmada gözaltına alınan 5 grup üyesi çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı.
Gazeteci Fatoş Erdoğan’a soruşturma: İfade verdi
Gazeteci Fatoş Erdoğan hakkında ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. Erdoğan’ın X’teki açıklamasına göre soruşturmaya mahkeme kararıyla ‘geçici kurul’ atanan Sarıyer’deki CHP İstanbul İl Başkanlığı önünden paylaştığı üç video gerekçe gösterildi.
Uluslararası Hrant Dink Ödülü 17’nci kez sahiplerini buldu
Uluslararası Hrant Dink Ödülü, her yıl olduğu gibi bu yıl da, Agos gazetesinin kurucusu ve genel yayın yönetmeni Hrant Dink’in doğum günü olan 15 Eylül’de sahiplerini buldu. Ödül Türkiye’den Bülent Şık’a verildi. Uluslarası Hrant Dink Ödülü’nü de İspanyol gazeteci, aktivist Helena Moleno Garzon aldı.
‘Sakıncalı’ bulundu: Selahattin Demirtaş’ın kitapları cezaevine alınmadı!
DEM Parti Mersin Milletvekili Ali Bozan, Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın “DAD” ve “Arafta Düet” kitaplarının Suluca 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi tarafından “sakıncalı” olduğu gerekçesiyle cezaevine alınmadığını söyledi.
Hollywood oyuncusu Robert Redford 89 yaşında hayatını kaybetti
Redford, oyunculuğun yanı sıra 1981’de Ordinary People filmiyle En İyi Yönetmen Oscar’ı kazanmış, ayrıca bağımsız sinemanın önemli platformlarından Sundance Film Festivali’nin kurucusu olmuştu.
Rusya’dan Eurovision’a rakip ‘Intervision’: ABD de yarışmada
Rusya’nın başkenti Moskova’da 20 Ekim’de “Eurovision” şarkı yarışmasına alternatif olarak hazırlanan “Intervision” uluslararası şarkı yarışması düzenlenecek. Yarışmaya Rusya, Belarus, Çin ve ABD’nin de aralarında bulunduğu 23 ülkeden sanatçılar katılacak. Yarışmacılar, ülkelerinin ulusal dillerinde şarkı söyleyecek.
17 Eylül
Bilgi Üniversitesi’ne kayyım atanması: Öğrenciler, çalışanlar, akademisyenler endişeli
Can Holding’e yapılan operasyonun ardından İstanbul Bilgi Üniversitesi’ne kayyım atanmasıyla birlikte kampüste endişe ve belirsizlik ortamı var. Öğrenciler “Okulumuzun itibarının, diplomamızın değerinin düşeceğinden, özgürlük alanımızın kısıtlanmasından endişe duyuyoruz” derken, akademisyenler arasında “Bir kayyım gitti, bir kayyım geldi” görüşü var. Üniversite yönetimi sessiz.
Sanatçılar ‘barışı toplumsallaştırmak’ için buluşuyor
Özgürlük İçin Sanat İnisiyatifi, barış süreci, cezasızlık ve sanatçıların çözüm sürecindeki rolünü tartışmak üzere 20 Eylül’de bir araya gelecek.
Önümüzdeki beş gün boyunca toplam 65 filmin gösterileceği festival, 21 Eylül’de sona erecek.
Altın Koza’da ‘Gazze, Şimdi!’: Filistin’in bugünü sinemayla anlatılıyor
- Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali, 22–28 Eylül 2025 tarihlerinde Adana Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde sinemaseverlerle buluşacak. Bu yılki festival, “Sinema barıştır, özgürlüktür, umuttur” mottosuyla yola çıkarken, Dünya Sineması bölümünde Filistin’e odaklanan özel bir seçki sunuyor. “Gazze, Şimdi!” başlıklı seçki, izleyiciyi sadece Filistin’in geçmişine değil, bugününe de tanıklık etmeye davet ediyor.
18 Eylül
İçişleri Bakanlığı Mabel Matiz hakkında suç duyurusunda bulundu
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Mabel Matiz’in ‘Perperişan’ şarkısı hakkında erişim engeli talebinde bulunmasının ardından İçişleri Bakanlığı da şarkıcı hakkında suç duyurusunda bulundu.
Matiz’den ‘Perperişan’ açıklaması: ‘Kamu düzeni bir şarkıdan bozulmaz’
Şarkıcı ve söz yazarı Mabel Matiz, erişim engeli getirilen ‘Perperişan’ adlı şarkısına ilişkin açıklama yaptı. Matiz, şarkının kasıtlı ve art niyetli şekilde yanlış yorumlandığını belirterek, şarkının halk edebiyatı geleneğine öykünerek metaforlar üzerinden bir aşk hikayesini anlattığını söyledi.
Gerçekten aile düzeni Mabel Matiz’in bir şarkısıyla mı bozulur?
“Matiz, muhafazakar medyanın dikkatini yanlış hatırlamıyorsam 2023’te Elle Style Awards sahnesinde çekti. Ödülünü, ‘Her türlü baskıya rağmen varlıklarını korkusuzca haykırmaya devam eden Türkiyeli LGBTİ+’lara’ ithaf etti. Ardından Powertürk Ödülleri’nde, milyonların diline dolanan ‘Antidepresan’la sahneye çıktı. Kısa konuşmasında, ‘Onur Ayımız kutlu olsun’ dedi.”
RTÜK, dijital platformlara “Aile Yılı” cezası kesti
Daha önce eleştirilere neden olan “Aile Yılı” kapsamında denetimler yürütüldüğünü açıklayan RTÜK, bunun “çocukları zararlı içeriklerden korumak, Türk aile yapısını ve toplumun ortak değerlerini tehdit eden yapımlara karşı mücadele etmek” amacıyla yapıldığını savundu. Bu kapsamda da Disney+’ta yayınlanan “All of Us Strangers” filmine, Prime Video’da yayınlanan “Those About To Die” dizisine, Netflix’te yayınlanan “Kobalt Mavisi” filmine, HBO Max’ta yayınlanan “Looking: The Movie” filmine ve MUBI’de yayınlanan “Benedetta” filmine ceza verdi. İçeriklerin eş cinselliği olumlandığını, aile değerlerini hiçe saydığını ve toplumun ortak değerleriyle çatıştığını iddia etti.
Kadınların tepkilerinin ardından Fırat Tanış’ın konseri iptal edildi
Tanış’ın, hakkında şiddet faili olduğu iddiaları ve uzaklaştırma kararı bulunmasına rağmen Urladam’da sahne alacak olması, sosyal medyada yoğun tepkiyle karşılanmıştı. Çok sayıda kişi, konserin iptali için çağrı yaparken, mekânın kurucularından yazar Ercan Kesal, eleştiri yöneltenleri sosyal medyada engellemiş; kurum ise gelen mesajlara yanıt vermemişti.
Amir Etminan: “İran bizim ülkemiz ve kimse elimizden alamaz”
İranlı yönetmen Cafer Panahi’nin Altın Palmiye ödüllü yeni filmi “It Was Just an Accident”in kurgusunu üstlenen Amir Etminan ile filmi, İran sinemasını ve sansürü konuştuk.
“Hayır, bizler baskıdan ya da hapisten korkmuyoruz. Bir-iki kez zorluk yaşadıktan sonra alışıyorsunuz; sonra umursamıyorsunuz. Ülkemizde gençler ve kadınlar özgürlükleri için hayatını kaybediyor, biz onların yanında hiçbir şey yapmıyoruz. Cannes’da ödül aldıktan sonra Panahi de korkmadığını söyledi ve hatta ‘Yarın da Tahran’dayım. İran benim ülkem,’ dedi. Rejim tabii ki filmin yurt dışına çıkmasını istemedi; ama baskı arttıkça film daha çok yayıldı. Ben İstanbul’da yaşıyorum; ama İran’a gidiyorum. Çünkü hakikaten baskılar umurumuzda değil. Orası bizim ülkemiz ve kimse elimizden alamaz.”
Osman Kavala editörlüğünde çıktı | Filistin: Yüz Yıllık Savaş
Filistinli tarihçi Rashid Khalidi’nin “The Hundred Years’ War on Palestine” kitabı, yaklaşık 8 yıldır cezaevinde olan Gezi Parkı davası hükümlüsü iş insanı Osman Kavala editörlüğünde “Filistin: Yüz Yıllık Savaş, Yerleşimci Kolonyalizmin ve Direnişin Tarihi (1917-2017)” ismiyle Türkçe’ye çevirildi.
Uluslararası İşçi Filmleri Festivali, Antalya’da 27 Eylül’de başlıyor
Uluslararası İşçi Filmleri Festivali (İFF), bu yıl 20. kez izleyiciyle buluşuyor. Emek, dayanışma ve direniş temalı yapımları bir araya getiren festivalin Antalya ayağı, 27 Eylül – 5 Ekim 2025 tarihleri arasında düzenlenecek.
İzmir Uluslararası Film ve Müzik Festivali ödülleri sahiplerini buldu: Zor şartlarda festival
Festival direktörü Vecdi Sayar, açılışta yaptığı konuşmasında, İzmir seyircisinin giderek festival kültürüne alıştığını belirterek “Zor koşullara rağmen inatla devam ediyoruz. Salonlarımız doldu, bu bizim için büyük mutluluk” dedi.
19 Eylül
Mohsen Namjoo’nun Türkiye turnesi yine iptal edildi: ‘Üst düzey yetkililerin emri’
İranlı şarkıcı Mohsen Namjoo, Türkiye turnesinin altı konserinin iptal edildiğini açıkladı.
Namjoo’nun sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Türkiye turnesinin altı gösterisinden beşi tamamen satılmış, 16 binden fazla kişinin yoğun ilgisine rağmen -2022’de olduğu gibi- üst düzey yetkililerin emriyle ‘dini hassasiyetler’ gerekçesiyle iptal edilmiştir” ifadeleri yer aldı.
Sanatçı, konserlere başka şehir ve ülkelerden gelmeyi planlayanlar başta olmak üzere tüm dinleyicilerinden özür dileyerek, ilerleyen günlerde YouTube kanalında ücretsiz bir canlı performans gerçekleştireceğini duyurdu.
İktidardan LGBTİ+lara ve kadınlara AİLE YILI Sansürü – İnsan Hakları Derneği
“Türkiye’nin yakın tarihi, yasaklarla doludur: Dün Kürtçe şarkılar ‘bölücülük’ gerekçesiyle yasaklandı; bugün LGBTİ+ varoluşunu yansıtan bir şarkı ‘ahlaka aykırılık’ bahanesiyle hedef alınmaktadır. Dün olduğu gibi bugün de iktidar, kimliklerin özgürce ifade edilmesini ‘tehlike’ olarak görmektedir. Bu zihniyet, toplumun çoğulluğunu yok sayan, farklı olanı susturmayı hedefleyen baskıcı devlet aklının devamıdır. Biz biliyoruz ki Perperişan şarkısı ne kamu düzenini tehdit etmektedir ne de sağlığa aykırıdır. Asıl tehdit, devletin müzikten sanata, sokaktan siyasete kadar her alanda LGBTİ+’ları kriminalize etmeye, yok saymaya çalışmasıdır. Devlet, kendi ideolojik hegemonyasını sürdürmek için sanatı yasaklıyor, toplumsal çeşitliliği bastırıyor, halkı tek tip yaşam tarzına mahkûm etmeye çalışıyor.”
Dünya genelinde 400’ü aşkın şarkıcı ve sanatçıdan İsrail’e boykot: ‘Soykırıma müzik yok’
Dünya genelinde 400’den fazla şarkıcı ve sanatçı, İsrail’i protesto etmek için “Soykırıma müzik yok” sloganıyla eserlerinin İsrail’in dijital yayın platformlarından kaldırılması için boykota katıldı. Açıklamada, “Kültür tek başına bombaları durduramaz ancak siyasi baskılarla mücadele edebilir, kamuoyunun yönünü adalete çevirebilir ve insanlığa karşı suç işleyen ülkelerle ilişkilerin normalleşmesine karşı çıkabilir.” ifadelerine yer verildi.
Barış İçin Toplumsal Girişim’den çağrı: Filistin’de insanlık dramına son verelim
Barış İçin Toplumsal Girişim, Filistin halkına gerçek desteğin “kınamalarla değil, somut yardımlar ve barışı önceleyen girişimlerle” verilebileceğini ifade etti. “Ortadoğu’da barış ancak Filistin ve Kürt halklarının haklarının tanınmasıyla mümkün olabilir” çağrısı yaptı.
MSGSÜ Sinema-TV Merkezi’nin yıkımına tepki: ‘Sinema belleği yok ediliyor’
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ) Sinema-TV öğrencileri ve mezunları, Prof. Sami Şekeroğlu Sinema-TV Merkezi’nin yıkımına karşı imza kampanyası ve basın açıklaması düzenlediklerini hatırlatarak meslek örgütlerine ve sinema birliklerine bir çağrı yaptı. Öğrenciler, “Merkezin tasfiyesi yalnızca bir okul binasının kaybı değil; sinema belleğinin, üretim kültürünün ve eğitim geleceğinin kaybı anlamına geliyor” dedi. Öğrenciler ve mezunlar yayımladıkları bilgilendirme metninde, merkez müdürlüğünde yapılan usulsüz atamaları, arşive ve laboratuvarlara erişimin engellenmesini, film stüdyolarının ve teknik ekipmanların atıl bırakılmasını, binanın yıkım sürecinin manipülatif biçimde yürütülmesini ve öğrencilerin hem eğitim hem barınma haklarının gasp edilmesini eleştirdi.
Adana Çağdaş Sanat Fuarı sanat dünyasını buluşturuyor!
Fuar, yalnızca bir sergi alanı olmanın ötesinde; sanatın farklı alanlarını, aktörlerini ve izleyicilerini bir araya getiren bir buluşma ve etkileşim platformu olarak öne çıkıyor. Ziyaretçiler, güncel sanatı yakından takip edebilecek, yeni sanatçılar keşfedebilecek ve koleksiyonlarına değerli eserler katma imkânı bulacaklar.
Dünyanın sayılı medya sanat etkinliklerinden Noise Media Art, üçüncü edisyonuyla İstanbul’a döndü. Etkinlik dijital sanat, deneysel müzik ve uluslararası kolektif eserleri bir araya getirerek izleyicileri yaratıcı süreçlere dahil ediyor.
20 Eylül
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Mohsen Namjoo konserini iptal etti
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, İranlı müzisyen Mohsen Namjoo’nun 20-21 Eylül tarihlerinde Diyarbakır Çand Amed Kültür ve Kongre Merkezi’nde gerçekleşmesi planlanan konserini iptal ettiğini duyurdu. İptal kararıyla ilgili dün (19 Eylül) sosyal medya platformu X’ten açıklama yapan belediye, kararı, müzisyen hakkında kadınların taciz ve cinsel saldırı beyanı olması gerekçesiyle aldıklarını açıkladı.
Sevgisiz dünyaya karşı: Emmy’den edebiyata Filistin için bir çağrı
Emmy sahnesinde sanatçılar nasıl ki Filistin’de yaşananlara dikkat çektilerse, Susan Abulhawa’nın “Sevgisiz Dünyaya Karşı” romanı da aynı isyanı taşıyor. Roman sadece bir kadının dramı değil, Filistin’in ve mülteciliğin de edebî kaydı. Abulhawa, Emmy’deki sanatçılar gibi dünyaya aynı mesajı veriyor: “Sevgisiz bir dünyaya karşı sözümüz var.”
San Sebastian Uluslararası Film Festivali’nin açılışında Filistin’le dayanışma eylemi
İspanya’nın BASK Bölgesi’nde düzenlenen San Sebastian Film Festivali’nin açılış galası öncesinde, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının sona ermesi ve İsrail’in boykot edilmesi çağrısı yapıldı.
Kızılcık Şerbeti senaryosuna ‘ayar’: ‘Doğa’nın yerine kayyım atandı’ – Diken
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) inceleme başlattığı Kızılcık Şerbeti dizisinde senaryo değişti.
FilmAmed Belgesel Festivali’nin programı belli oldu
Yönetmenliğini gazeteci Azad Altay’ın yaptığı; Mezopotamya Ajansı (MA), Dicle Fırat Gazeteciler Derneği ve Pel Yapım’ın katkılarıyla çekilen “Bîra Sûrê/Sur’un Hafızası” belgeseli de festivalde gösterilecek filmler arasında yer alıyor. Bîra Sûrê’nin prömiyeri, 28 Eylül’de saat 20.00’da gerçekleşecek.
Genç yönetmenler, kısa film festivallerinin usulsüzlüklerini anlattı
Türkiye’de kısa filmciler için festivaller tek görünürlük alanı olsa da genç yönetmenler usulsüzlük, sansür ve ekonomik eşitsizlikten şikâyetçi. Ramazan Kılıç, Özge Uçar ve Deniz Mıdık, festival marketlerinin olmamasından telif sorunlarına, siyasi baskılardan ödüllerin keyfîliğine kadar yaşadıkları olumsuz deneyimleri bianet’e anlattı.
Can Holding’e yönelik soruşturmada 9 şirkete daha kayyım atandı
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, faaliyetini sürdüren şirketler için de “örgüt kurma, kara para aklama ve nitelikli dolandırıcılık” suçlarından işlem yapıldığını duyurdu.
“Biz Radyoyu Çok Sevdik” belgeseli, özel arşiv kayıtlarını güncel söyleşilerle birleştirerek farklı dönemlerde TRT’de çalışmış bu kadınların seslerini bir araya getiriyor. Özellikle 70’lerde görev yapmış radyocu kadınların kişisel öyküleri arka arkaya sıralanırken Türkiye’de bir dönemin kitle iletişim aracı olmuş radyonun hikâyesi, o yılların Türkiye’sinin resmini de çiziyor.
21 Eylül
Massive Attack, Spotify’dan ayrılıyor: Sanatçılar savaş teknolojisine karşı
İngiliz elektronik ve trip hop grubu Massive Attack, Spotify’daki tüm albümlerini platformdan kaldırma kararı aldı. Grup, bu kararı, Spotify CEO’su Daniel Ek’in askeri drone ve savaş uçaklarına entegre edilecek yapay zeka teknolojisi üreten bir şirkete yatırım yapmasına bağlıyor.
Karar, daha önce Avustralyalı grup King Gizzard and the Lizard Wizard tarafından başlatılan bir akımın devamı niteliğinde. King Gizzard ve diğer bazı gruplar da CEO’nun askeri teknoloji yatırımlarını gerekçe göstererek müziklerini Spotify’dan kaldırmıştı.
400’den fazla şarkıcı ve grup, “Soykırıma müzik yok” kampanyasıyla İsrail’in dijital platformlarında eserlerini kaldırarak, Gazze’deki Filistinlilere yönelik saldırıları protesto ediyor. Bu girişime Primal Scream, Japanese Breakfast, Carole King ve Rina Sawayama gibi isimler de katıldı.Bildiride, kültürün tek başına silahları durduramayacağı ancak siyasi baskıyı artırarak kamuoyunun dikkatini adalete çekebileceği vurgulanıyor. Sanatçılar, insanlığa karşı suç işleyen ülkelerle ilişkilerin normalleşmesine karşı durmayı amaçlıyor.
MUBI’ye Sequoia tepkisi: Soykırım sermayesi sanata nasıl sızıyor?
Dünyaca ünlü Yönetmenler Aki Kaurismäki, Joshua Oppenheimer ve Levan Akın’ın da aralarında bulunduğu 38 sinemacı, çevrimiçi film platformu MUBI’ye mektup yazarak “Soykırıma ortak olma” çağrısı yaptı. Tepkinin nedeni, MUBI’nin İsrail ordusuyla bağlantılı yatırımları bulunan ABD merkezli özel sermaye şirketi Sequoia Capital’den 100 milyon dolarlık yatırım alması.
Film Workers for Palestine kolektifi de benzer bir çağrı yaparak MUBI’den üç adım talep etti:
- Sequoia Capital’in “Soykırımdan çıkar sağlamakla” kamuoyu önünde kınanması,
- Sequoia ortağı Andrew Reed’in MUBI yönetim kurulundan çıkarılması,
- Etik yatırım politikası benim senmesi ve Filistin’in kültürel boykot kurallarına uyulması.
Netanyahu’dan üç ülkenin Filistin’i tanıma kararına karşı Batı Şeria’yı ilhak tehdidi
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Britanya, Kanada ve Avustralya’nın Filistin’i tanıma kararına karşı işgaldeki Filistin toprakları Batı Şeria’yı ilhak edecekleri mesajı verdi.
İsrail soykırımı dünyaya nasıl pazarlıyor?
Yapay zekanın ortaya çıkışı kabul görmüş savaş aktörlerinin sayısını artırdı, gözetim ve istihbarat toplama alanlarında da bol kazançlı, yeni fırsatlar yarattı. İsrail bu modeli benimsedi ve tüyler ürpertici bir hassasiyetle uyguladı. İşgal devletinin dijital beyni olarak işlev gören seçkin 8200 Birimi, askeri casusluğu kurumsal teknolojiyle birleştirerek dünyanın ilk yapay zeka destekli soykırımını yarattı. Lavender ve The Gospel gibi araçlar artık Filistinlilerin haberleşme sistemlerini tarıyor, kılavuz veriler (metadata) ve lehçe tanıma özelliği sayesinde infaz listeleri oluşturabiliyor. Daha çok Arapça lehçelerine odaklanan bu araçlar, Filistinlileri ve diğer Arapça konuşan toplulukları izlemek üzere tasarlandı.
2025’in sansür tablosu | Belgeselden konsere, sanatçılardan üniversitelere yasaklar
2025’in ilk yarısında belgesellerden konsere, sanatçılardan üniversitelere kadar uzanan yasakları Evrensel’in Altın Koza eki için derledik.
Yönetmen Orhan İnce: Kürt sineması, görünmez kılma stratejileri ile işlevsizleştiriliyor
Türkiye’de Kürtçe sinema, sadece doğrudan yasaklama pratikleriyle değil; asıl olarak görünmez kılma stratejileriyle işlevsizleştiriliyor. Sansür; dağıtım ağlarının darlığında, sinema salonlarının kapalı tutumunda, fonlardan dışlanmada, bürokratik engellerde ve hem ana akım medyada hem de dijital platformlarda yok sayılmada kendini gösteriyor. Yani mesele sadece “yasak” değil; siste matik olarak üretilen bir görünmezlik hali. Burada temel sorulardan biri şu olabilir: Bugün ulusal ve uluslararası festivallerde kaç Kürtçe film gösteriliyor? Bu sorunun cevabı, sansürün görünmez biçimlerinin nasıl işlediğini gayet net ortaya koyuyor.
‘Kadın Kısa Film Yönetmenleri Festivali’ İstanbul’da başlıyor
Türkiye’de kadın kısa film yönetmenlerine yönelik ilk uluslararası festival olan Directed By Women Turkey (Uluslararası Kadın Kısa Film Yönetmenleri Festivali) bu yıl yedinci kez düzenleniyor. 10 yıldır New York ve İspanya başta olmak üzere pek çok ülkede “Directed By Women Worldwide Film Viewing Party” adıyla gerçekleştirilen etkinlik, Türkiye ayağında 26–28 Eylül tarihleri arasında Kadıköy’deki Sinematek Sinema Evi’nde sinemaseverlerle buluşacak.
Melek Mosso konserde isyan etti: ‘Bu kişilere hakkımı helal etmiyorum’
Mosso, erkeklere çağrıda bulunarak, “Kadına şiddet uygulayan arkadaşlarınızı dışlayın, aşağılayın. Onları aranızda tutmayın. Çünkü bu kişiler yarın sizin annenize, kızınıza ya da eşinize zarar verebilir. Biz kadınlar zaten mücadele ediyoruz, siz yanımızda olun yeter” ifadelerini kullandı.
22 Eylül
Mabel Matiz polis eşliğinde geldiği adliyede ifade verdi: Şarkısı erişime engellenmişti
Mabel Matiz savcılıkta verdiği ifadesinde, “Perperişan isimli şarkının sözleri bana aittir. Bu şarkıyı bahse konu Instagram ve YouTube adresimden, benim rızamla ben ve ekibim yayınladık. Bu şarkının içerisinde yer alan sözlerde herhangi bir şekilde müstehcenlik içeren bir kasıt ya da amaç bulunmamaktadır. Ben bu şarkıyı sadece 8 Eylül 2025 tarihinde bir kez söyledim. Bu sözlerimin yanlış anlaşılmasından sonra hiçbir konserimde yer vermedim. Bir Fransız grup, bu şarkının bestesini hazırlayarak Türk Halk Müziği sözleriyle kendi albümleri için benden bir şarkı yazmamı istedi. Bunun üzerine bu şarkı yazıldı. Şarkıyı yazmamda özel bir amaç yoktur. Diğer şarkılarımı hangi amaç için yazıyorsam bu şarkıyı da aynı amaçla yazdım” ifadelerini kullandı.
Ayşe Barım: Sektör bana sahip çıkmadı, ömür boyu unutmayacağım
“Çalıştığım birçok yapımcıya ‘Lütfen bir açıklama yapın, oyuncuları kimin seçtiğini, dizilerin patronunun kim olduğunu söyleyin’ dedim. Ama iki yapımcı dışında -onlara gerçek tabloyu çizdikleri için teşekkür ederim- kimse karışmak istemedi. Bana sahip çıkmadılar, bunu ömrüm boyunca unutmayacağım.”
250 yazar ve edebiyatçıdan Gazze çağrısı: ‘Artık yeter, soykırım durmalı’
250 yazar ve edebiyatçı, iktidarı ve kültür sanat camiasını harekete geçmeye çağırdı. Mahmud Derviş’in dizeleriyle başlayan açıklamada, soykırım ve katliamın durdurulması istendi.
Açıklamada, Gazze’deki yıkımın uluslararası anlaşmalar veya devletlerin müdahalesiyle önlenemediği belirtilerek, savaş tüccarlarının kârlarını artırdığı ve ticaretin kazançlı taraflarının sessiz kaldığı ifade edildi. Yıkımın iki yıldır aralıksız sürdüğü kaydedilen açıklamada, “Artık yeter! Bu yıkım durmalı, dünyanın her yerinde herkes hayata ve barışa sahip çıkmalı” denildi.
Dua Lipa’dan İsrail tepkisi: Menajeriyle yollarını ayırdı
Dünyaca ünlü İngiliz şarkıcı Dua Lipa, İsrail’e verdiği destek tartışmaları nedeniyle menajeri David Levy ile profesyonel ilişkisini sonlandırdı. İngiliz basınında yer alan haberlere göre, Levy’nin Filistin yanlısı İrlandalı rap grubu Kneecap’in Glastonbury Festivali’nde sahne almasını engellemeye yönelik bir mektup yazdığı ortaya çıktı. Mektubun sızdırılmasının ardından Lipa, menajerinin Filistinlilere yönelik tutumunu kabul etmediğini belirterek ilişkilerini bitirdi.
Cem Adrian Gazze saldırılarını kınadı: ‘İnsanlık hiçbir yere varamadı’
Şarkıcı Cem Adrian, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına karşı sosyal medya üzerinden tepki gösterdi. X hesabından yaptığı paylaşımda Adrian, yaşananlara karşı derin bir ümitsizlik hissettiğini belirterek, “İlk kez bir şey hakkında bu kadar ümitsizim. Ümitsizim diye duracak, susacak değilim. Ancak artık bir şeyi değiştirir diye değil, sadece üzüntü, keder ve öfkem için yazıyorum” dedi.
Çağdaş Sanatlar Galerisi’nde yeni sergi: ‘İnsanlığın Ayak İzi: Gazza’
Odunpazarı Belediyesi Çağdaş Sanatlar Galerisi, 36. sergisine ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Yarın kapılarını açacak olan Gülgün Başarır’ın “İnsanlığın Ayak İzi: Gazza” başlıklı sergisi, sanatın tanıklık ve hafıza işlevine güçlü bir vurgu yapıyor. Başarır’ın eserleri, Gazza’da yaşanan yıkımın sessizliğini, terk edilmişliğin çaresizliğini ve direnişin görünmeyen kararlılığını tuvallerine taşıyor.
TELE1, Erdoğan-Netanyahu altyazısı nedeniyle özür diledi – Diken
TELE1, “RTE’nin (Recep Tayyip Erdoğan), Netanyahu’dan farkı ne?” altyazısının ‘sehven’ (yanlışlıkla) yazıldığını belirterek özür diledi. Kanalın idari araştırmadan sonra gerekli kararın alınacağı duyurdu.
Koma Amed konseri 1 Kasım’da Diyarbakır’da
1990’lı yılların Kürtçe müziğine damgasını vuran ve özellikle Kürtçe müziği modern bir şekilde yorumlamasıyla üniversiteli gençler arasında popülerlik kazanan Koma Amed, 30 yıl sonra sahne alıyor.
Tüm etkinliklerin ücretsiz olacağı festivalde 11 ülkeden 122 film sinemaseverlerle buluşacak.
Festivalin Onur Ödülleri bu yıl; toplumsal filmlerdeki kadın karakterleri ile hafızalara kazınan Meral Orhonsay ile beyazperdeden televizyona uzanan kariyerinde oyunculuğu ve politik duruşuyla tanınan Mehmet Aslantuğ’a verilecek. Orhan Kemal Emek Ödülleri ise yönetmen ve yapımcı Biket İlhan, oyuncu Mahmut Cevher ve yönetmen Yaşar Seriner’e verilecek.
III. Uluslararası Mitoloji Film Festivali başlıyor
Mitolojiyi sinemanın yanı sıra farklı sanat dallarıyla buluşturan Uluslararası Mitoloji Film Festivali, bu yıl üçüncü kez sinemaseverlerle buluşuyor. Festivalin bu yılki teması “Mitoloji ve Kadın”.
Antalya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde bu yıl 15’incisi düzenlenecek Antalya Kitap Fuarı, 3 ile 12 Ekim 2025 tarihleri arasında Cam Piramit Fuar ve Kongre Merkezi’nde yapılacak. Bu yıl “Kitapla umuda, adalete, özgürlüğe…” temasıyla gerçekleştirilecek fuarın onur konuğu ise Türk edebiyatının ve müziğin usta ismi Zülfü Livaneli olacak.
Filmekimi 2025 programı açıklandı: Ödüllü filmler ve merakla beklenen yapımlar geliyor…
İKSV tarafından düzenlenen Filmekimi, bu yıl da dünya festivallerinden ödüllerle dönen filmleri ve usta yönetmenlerin yeni yapımlarını Türkiye’de sinemaseverlerle buluşturacak. Biletler 26 Eylül’de satışa çıkıyor…
Oscar’a doğru en çok konuşulan filmler
Film sektörü bir kez daha yılın en heyecan verici zamanına, ödül sezonuna hazırlanıyor.
23 Eylül
Adana Altın Koza, emeğe ödüllerle başladı
Törende, tutuklu Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar’ın mesajı, yapay zekâ aracılığıyla seslendirilerek okundu. Karalar, mektubunda ifade özgürlüğünün önemine dikkat çekerek şöyle dedi: “Sanatçının özgür hissetmediği bir ortamda üretimden söz edilemez. Buna rağmen tüm güçlüklere karşın mesleklerini onurla sürdüren sanatçılarımızı yürekten kutluyorum.”
Adana Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Güngör Geçer, sinemanın barışın, özgürlüğün ve umudun sesi olduğunu vurguladı… Gazze’de yaşanan insanlık dramı, Türkiye’deki orman yangınları ve zeytinlik kıyımlarına da dikkat çeken Geçer, “Sinema bu gerçeklikleri görünür kılarak insanlık vicdanının dili oluyor” diye konuştu.
Şarkıcı Björk şarkılarına İsrail’den erişimi engelledi
İzlandalı şarkıcı Björk, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına tepki olarak Spotify ve Apple Music’teki şarkılarının önemli bir kısmına İsrail’den erişimi engelledi.
İngiliz elektronik müzik grubu Massive Attack, Spotify CEO’sunun askeri drone teknolojisine yaptığı yatırım nedeniyle albümlerinin Spotify’dan kaldırılmasını talep ettiklerini duyurmuştu. King Gizzard ve diğer bazı gruplar da CEO’nun askeri teknoloji yatırımlarını gerekçe göstererek müziklerini Spotify’dan kaldırmıştı. Son aylarda Spotify’dan ayrılan diğer isimler arasında Godspeed You Black Emperor, Deerhoof, Hotline TNT ve Cindy Lee bulunuyor. 400’den fazla şarkıcı ve grup, “Soykırıma müzik yok” kampanyasıyla İsrail’in dijital platformlarında eserlerini kaldırarak, Gazze’deki Filistinlilere yönelik saldırıları protesto ediyor. Bu girişime Primal Scream, Japanese Breakfast, Carole King ve Rina Sawayama gibi isimler de katıldı.
Şiirler Filistin’e özgürlük için okundu
Kadıköy Nâzım Hikmet Kültür Merkezi’nde Türkiye Yazarlar Sendikasının (TYS) “Özgürlüklerine ses soluk olabilmek, için Filistinli şairlerin şiirlerini ve bu acılı ülke üzerine yazılmış şiirleri okumak için buluşuyoruz” çağrısıyla yazarlar ve okurlar yan yana geldi. Filistin’in özgürlüğü için şiirler seslendirildi.
‘Soğuk Savaş’ programına soruşturma: Boğaç Soydemir ve Enes Akgündüz tutuklandı
YouTube’da yayımlanan Soğuk Savaş programında “İçki tüm kötülüklerin anasıdır” hadisi üzerinden Hz. Muhammed ile ilgili halkı tahrik edici söylemlerde bulunulduğu iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınan sunucu Boğaç Soydemir ve konuk Enes Akgündüz tutuklandı.
Hacettepe Devlet Konservatuvarı’nda 12 öğretim görevlisinin işine son verildi
Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü, 90’ıncı yılında bir tek sanatçı hocası olmadan eğitime başladı; 12 öğretim görevlisinin görevine gerekçe gösterilmeden son verildi.
Merdan Yanardağ, İhsan Demir ve Musa Özuğurlu adli kontrolle serbest
Kanal yöneticileri, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 21 Eylül’de ‘Türkiye’nin Yönü’ programında ekranlara yansıyan “RTE’nin (Recep Tayyip Erdoğan), Netanyahu’dan farkı ne?” altyazısıyla ilgili başlattığı soruşturmada ifade verdi.
Aleyna Tilki’den Mabel Matiz’e destek: ‘Perperişan’ soruşturmasına tepki gösterdi!
Aleyna Tilki, hakkında “müstehcenlik” soruşturması başlatılan Mabel Matiz’e sosyal medyadan destek verdi; sanatın yorumlanabilir olmasının önemine vurgu yaptı.kızıl
Cengiz Çandar’dan Bakan Yılmaz Tunç’a: Kaç gazeteci adli kontrol altında?
Çandar, Türkiye’de yeniden tartışılmaya başlanan “barış süreci” beklentileriyle eşzamanlı olarak basın üzerindeki baskıların yoğunlaştığını dile getirdi. Bu durumun da ciddi bir çelişki yarattığını kaybetti. Yaklaşık 30 gazeteciye yurtdışı çıkış yasağı ve karakola imza verme yükümlülüğü gibi adli kontrol tedbirleri uygulandığını hatırlatan Çandar, “Gözaltılar, tutuklamalar ve adli kontrol tedbirleriyle gazeteciler mesleklerini fiilen yapamaz hale getiriliyor” dedi.
Musa Anter Gazetecilik Ödülleri verildi, Bakırhan…
Törende konuşan Bakırhan, özgür basın mücadelesinin bir asırdan fazladır güçlenerek devam ettiğini belirterek, gazetecilerin hakikat yolculuğunda ağır bedeller ödediğini söyledi. Musa Anter’in fikirleriyle özgür basın için yol açan bir gazeteci olduğu değerlendirmesinde bulunan Bakırhan, bu yolda ilerleyen yüzlerce gazetecinin onun kalemini devraldığını ifade etti.
Bodrum Uluslararası Film Festivali’nde açılış ‘Bi Umut’la
Teması: “Kan bağının ötesine geçen aileler, dayanışma ve dostluk” olan yarışma; farklı kültürleri ve bakış açılarını temsil eden filmlerle dikkat çekiyor.
Adalar’da Caz Festivali binlerce İstanbulluyu buluşturdu
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kültür Dairesi Başkanlığı tarafından bu yıl üçüncüsü düzenlenen Adalar’da Caz Festivali, 19-21 Eylül 2025 tarihleri arasında binlerce müzikseveri Büyükada, Heybeliada ve Paşabahçe Vapuru’nda ağırladı. Bu yıl “Damakta Kalan Tatlar” temasıyla gerçekleşen festival, caz müziğinin ötesine geçerek, gastronomi, söyleşiler, atölyeler ve masterclass’larla zengin bir kültür sanat deneyimi sundu.
24 Eylül
Sansür artık istisna değil normdur
“Çünkü sanat sustuğunda toplum sağırlaşır. Çünkü sahne boş bırakılırsa, karanlık doldurur. Biz susmayacağız. Bu baskının karşısında yan yana duracağız. Mabel Matiz’in sesi de, Merve Göntem’in kalemi de, Sarinvomit’in gitarı da, Manifest’in konseri de bizimdir. Bu ülkenin sahnesi, sokağı, ekranı, galeri duvarı, konser alanı bizimdir. Ve mücadele tarihimizde çok kez olduğu gibi, bu defa da hatırlıyoruz: Sansüre başvuranlar, halktan korkanlardır. Biz halkız. Şiddetin, tacizin, nefret söyleminin, hedef göstermenin, cinayetin, hırsızlığın, yolsuzluğun ve ihmalin cezalandırıldığı bir ülke istiyoruz.”
Erol Evgin’den Mabel Matiz’e destek: Şarkılar ve türküler yaşamın zorluklarına ilaçtır
Usta sanatçı Erol Evgin, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşım ile hakkında “müstehcenlik” soruşturması başlatılan Mabel Matiz’e destek verdi. Evgin paylaşımında, “Şarkılar ve türküler yaşamın zorluklarına ilaçtır. Dileğimiz; şarkıların, türkülerin, sanatçıların, festivallerin yasaklanmamasıdır” ifadelerini kullandı.
Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı’nda 12 öğretim görevlisinin görevine son verildi. Sanatçılar, işten atılmalarının Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Tamer Karadağlı ile ilintili olduğunu öne sürdü. Karadağlı’nın, rektörle görüşmesinde görevine son verilen sanatçılar için “Bu kişiler CHP’li belediyelerle çalışıyor. Bana da ‘ak teneke’ diyor. Sizi de Cumhurbaşkanı atadı, bana hakaret sayılıyorsa size de sayılır” dediği iddia ediliyor.
YTÜ’de üniversite yönetimi 11 kulübü kapattı
YTÜ’de 11 kulüp ve topluluğun kapatılması veya pasife alınmasına tepki: Kadın Çalışmaları Topluluğu ve İstanbul’daki 5 üniversitenin kadın kulüpleri, kararın iptal edilmesini ve güvenli kampüs talebinin karşılanmasını istedi.
KuirFest Antakya için başvurular başladı
Festival programı kapsamında Sanatta Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Rapor Sunumu ve Açık Hava Film Gösterimi ile izleyiciler bir araya gelecek. Programda yaratıcı yazma ve anlatıcılık deneyimlerine odaklanan Hikâye Yazarlığı Atölyesi, yemek kültürünün kolektif bir deneyim olarak paylaşılacağı LubunChef, kadın ve LGBTİ+’lara yönelik Cinsel Sağlık Atölyesi gibi atölyeler gerçekleşecek.
Koma Amed’in Diyarbakır konser tarihi değişti
“Grup üyelerinin elinde olmayan nedenlerden kaynaklı konserin tarihi, 25 Ekim Cumartesi olarak değiştirildi.”
Adamlar grubundan faaliyetlerini durdurma kararı: Konserler iptal edildi
Rock ve alternatif müziğin son yıllardaki önde gelen temsilcilerinden Adamlar, faaliyetlerini bir süreliğine durdurduğunu açıkladı. Grubun sosyal medya hesabından yapılan açıklamada verilen aranın nedeni paylaşılmazken konserlerin iptal edildiği açıklandı.